NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
الْهَيْثَمُ
بْنُ خَالِدٍ
الْجُهَنِيُّ
وَحُسَيْنُ
بْنُ
الْأَسْوَدِ
الْعَجَلِيُّ
قَالَا قَالَ
وَكِيعٌ
الْبَعْلُ
الْكَبُوسُ
الَّذِي
يَنْبُتُ
مِنْ مَاءِ
السَّمَاءِ
قَالَ ابْنُ
الْأَسْوَدِ
وَقَالَ
يَحْيَى
يَعْنِي
ابْنَ آدَمَ
سَأَلْتُ
أَبَا
إِيَاسٍ
الْأَسَدِيَّ
عَنْ
الْبَعْلِ
فَقَالَ
الَّذِي
يُسْقَى بِمَاءِ
السَّمَاءِ و
قَالَ
النَّضْرُ
بْنُ شُمَيْلٍ
الْبَعْلُ
مَاءُ
الْمَطَرِ
Vekî' demiştir ki:
Ba'l yağmur suyundan
biten bir bitkidir.
(Ravî) İbnül-Esved de:
Yahya b. Âdem'in; "Ebu İyâs el-Esedî'ye "ba'l'ı sordum da
"yağmur suyu ile sulanandır, dedi" dediğini haber verdi.
en-Nadr b. Şumeyl
"ba'l, yağmur suyudur," dedi.
İzah:
Kebûs: Tahumu toprağa
gömülüp üstü toprakla örtülen bir bitkidir.
İbnü'l-Esîr'in
en-Nihâye fi garîbi'l-hadîs ve'1-eser adlı eserinde belirtildiğine göre ba'l,
damarları ile yer altından su emen ve ne yağmur ne de başka suya ihtiyacı
olmayan bitkilerdir.
Kamusta ise ba'l,
sulanmayan veya yağmur ile sulanan ağaç ve ekin olarak tarif edilmiştir.
Ba'l ile ilgili bu
nakillerden anlaşıldığına göre bu kelime iki manaya hamledilmiştir: Birisi
sulanmaya ihtiyacı olmayan bitkiler; diğeri yağmur suyu ile sulanan
bitkilerdir. BaTîn yağmur suyu anlamında kullanılmasına ise iltifat
edilmemiştir. Çoğunluk bu kelimeyi birinci anlamında kullanmış ve ilgili
hadiste de aynı mânâyı tercih etmiştir. Ayrıca İbn Adî ve el-Ezdî'ye göre Vekî'
ile Yahya b. Âdem'in ba'l ile ilgili sözlerini nakleden Hüseyin b. el-Esved,
rivayette zayıftır.